Αντώνης Σαμαράς: Χαμάς

Λένε πως τους εχθρούς δεν πρέπει να τους μισείς, γιατί θολώνει η κρίση σου. Δεν ίσχυε πάντα για τον Αντώνη Σαμαρά. Η πολιτική του ιδιοσυγκρασία ήταν ακραιφνώς «αντί-». Τον όριζε πάντα αυτό(ς) που πολεμούσε. Γι’ αυτό και το πολεμικό ένστικτο τον οδηγούσε και σε κινήσεις αυτοκτονικές. Μήπως δεν ήταν επίθεση αυτοκτονίας να ρίξει την κυβέρνηση το 1993, τότε που ακόμη ήταν το αστέρι της Δεξιάς, που απλώς χρειαζόταν να περιμένει για να διαδεχθεί τον πρωθυπουργό, ο οποίος του είχε εμπιστευτεί το χαρτοφυλάκιο των Εξωτερικών προτού κλείσει καλά καλά τα 40; Μήπως εκείνη του η φούντωση δεν τον είχε οδηγήσει πρόωρα για χρόνια στο πολιτικό περιθώριο; Για τι; Για μια βαλκανική χίμαιρα, που όλοι πια –κατά το ρηθέν υπό του προφήτου– την έχουν ξεχάσει.

Το ίδιο ένστικτο –για το οποίο δεν υπήρχε το 1993 ακόμη η λέξη «εχθροπάθεια»– οδήγησε τον Σαμαρά στο να στηρίξει το 2016 στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών έναν Μητσοτάκη. Η δυσανεξία του απέναντι στο νεοδημοκρατικό κατεστημένο (λέγε με και Ντόρα Μπακογιάννη) ήταν τέτοια, που ο Σαμαράς προτίμησε να στηρίξει τον υιό Μητσοτάκη, κι ας συνεπαγόταν η εκλογή του την αυτόματη αποστράτευση της γενιάς του πρώην πρωθυπουργού από την πολιτική σκηνή.

Οταν η πολιτική είναι διαρκής πόλεμος

Τώρα, τα –κατά τον Μητσοτάκη– «χαριεντίσματα» με τον Νίκο Παππά μοιάζουν με αντιστροφή αυτής της ψυχοπολιτικής τροχιάς: ο συγκρουσιακός Σαμαράς τού «θα σας πάω μέχρι τέλους» ξέρει, λένε οι φίλοι, να φέρεται με θεσμική αβρότητα. Στην πραγματικότητα, όμως, η νωπή βεντέτα επικρατεί της παλιάς. Η έχθρα προς τον Μητσοτάκη έχει προλάβει να απορροφήσει το δηλητήριο για τον Τσίπρα. Οπως ο Σαμαράς βρέθηκε κάποτε από υπέρτερο γινάτι να ψηφίζει Κυριάκο, έτσι αφέθηκε και τώρα να χαχανίζει με τον Παππά. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που δυσκολεύονται να του αναγνωρίσουν ακόμη κι όσοι τόσα χρόνια δεν κουράζονται να τον κατηγορούν: ο πρώην πρωθυπουργός δεν μπορεί να υπηρετήσει περισσότερα από ένα μίσος τη φορά. Τον καταλαμβάνει τόσο πολύ η εμμονή, που είναι έτοιμος ακόμη και τον καταδικασμένο (13-0) να αθωώσει, προκειμένου να μην παρεκκλίνει από τον στόχο του. Απόδειξη ότι το 2015, όταν στόχος του ήταν ο Τσίπρας, κατάφερε να μασήσει τον θεσμικό καθωσπρεπισμό του, αρνούμενος να παραδώσει εθιμοτυπικά το Μαξίμου.

Αυτή η υπερβολικά ψυχολογική ερμηνεία του πρώην πρωθυπουργού μοιάζει να παρασιωπά τις ηχηρές πολιτικές του ενστάσεις. Δεν έχει προσωπικά ούτε «οικογενειακά» με τον πρωθυπουργό. Ανησυχεί για την πατρίδα. Δεν είναι από εκείνους που θα έντυναν τις εμμονές τους με χακί παραλλαγή. Τον έχουν θορυβήσει τα ήρεμα νερά – που τα βάζει σε στηλιτευτικά εισαγωγικά: «Ηρεμα νερά» – σαν να μην ήταν η περίοδος που διανύουμε η πιο ήρεμη στα νερά και στον αέρα από το 1974.

Αλλά ο Αντώνης Σαμαράς ποτέ δεν άντεχε σκέτη την ηρεμία. Για εκείνον η πολιτική ήταν πάντα πόλεμος. Ανταρτοπόλεμος. Χαμάς. Ενίοτε με επιθέσεις αυτοκτονίας.