Δίκαιο η ισχύς

Η αμερικανική εξωτερική πολιτική μπορεί να έπεσε θύμα της υπερβολικής πολιτικής ορθότητας, της κουλτούρας του woke. Εξηγούμαι. Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου η Ουάσιγκτον δεν επέλεγε ποιος είναι φίλος και σύμμαχος με βάση το αν προστάτευε τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις μειονότητες. Τα κριτήρια ήταν ψυχρά, καθαρά γεωπολιτικά. Γι’ αυτό άλλωστε βρέθηκαν οι ΗΠΑ τόσο κοντά με την ελληνική δικτατορία, αγνοώντας τη βάρβαρη καταπάτηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων στη χώρα μας.

Μέσα από το ίδιο πρίσμα έβλεπαν, βέβαια, για δεκαετίες τη Μέση Ανατολή και τους ισχυρούς της δικτάτορες.

Ηρθε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και επικράτησε η άποψη ότι μαζί είχε έρθει και το τέλος της Ιστορίας. Αντίπαλος δεν υπήρχε πλέον. Οι Αμερικανοί πίστευαν ότι είχαν επιβάλει την ιδεολογική τους ηγεμονία για πάντα. Ο πλανήτης θα άρχιζε να μοιάζει με έναν καλά φροντισμένο «κήπο» που θα ακολουθούσε τις οικονομικές, αξιακές και γεωπολιτικές απαιτήσεις των ΗΠΑ. Η παγκοσμιοποίηση επέτεινε αυτήν την πεποίθηση. Για μια στιγμή υπήρχε μόνο ένας πόλος.

Οι αμερικανικές πρεσβείες άρχισαν να ενδιαφέρονται περισσότερο για θέματα ήπιας πολιτικής. Και για την πολυπολιτισμικότητα. Η επέμβαση στο Κόσοβο ήταν προϊόν ενός τρόπου σκέψης ο οποίος ήθελε την Αμερική ένοπλο Ερυθρό Σταυρό που θα προστάτευε μειονότητες και θα απέτρεπε ανθρωπιστικές κρίσεις. Στο Ιράκ επικράτησε η αφελής ψευδαίσθηση ότι μετά την εισβολή θα δημιουργείτο μια μεσανατολική εκδοχή δημοκρατίας – Ντίσνεϊλαντ.

Οταν άρχισε η Αραβική Ανοιξη, οι ψευδαισθήσεις κυριάρχησαν. Η Ουάσιγκτον άδειασε σε ένα βράδυ τον παλιό και στενό της σύμμαχο Μουμπάρακ. Ο Ομπάμα συνειδητοποίησε ότι δεν αντέχει να βάζει παντού κόκκινες γραμμές. Και βέβαια ο Μουμπάρακ έπεσε, αλλά η δημοκρατία δεν ήρθε ακριβώς στην Αίγυπτο, όπως δεν θα έρθει και στη Συρία.

Εν τω μεταξύ, ο «κήπος» που ονειρευόταν η Αμερική μοιάζει περισσότερο με ζούγκλα, όπως έγραψε ο Κέιγκαν. Ο υπόλοιπος πλανήτης, ειδικά ο Νότος, φωνάζει στους Αμερικανούς «μη μας κουνάτε το δάχτυλο». Μόνο ο στενός πυρήνας της Δύσης έβλεπε την Αμερική σαν «φάρο» και προστάτη των δυτικών αξιών. Τώρα ούτε η ίδια δεν θέλει τον ρόλο.

Ο Τραμπ ξεφορτώθηκε κάθε πρόσχημα. Η αμερικανική εξωτερική πολιτική θα είναι πλέον απροκάλυπτα και ωμά συναλλακτική. Οι διπλωματικές τους αντιπροσωπείες θα νοιάζονται για το ποιος αγοράζει τι και μόνο. Εχουμε μια επιστροφή στο παρελθόν. Από την ηγεμονία του ενός πόλου έχουμε πάει σε έναν άναρχο πλανήτη, όπου το δίκαιο καθορίζει η ισχύς. Και μόνο.