Το Μετρό, τα Γλυπτά και οι κομματικές μας παρωπίδες
Γιάννης Κωνσταντινίδης
Είναι το Μετρό Θεσσαλονίκης ένα σύγχρονο έργο που διευκολύνει την καθημερινότητα ή είναι ένα σύντομο ανέκδοτο που επανήλθε στη δημόσια συζήτηση με αφορμή μια επικοινωνιακή φιέστα; Θα φιλοξενηθούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Μουσείο Ακρόπολης μέσα στα επόμενα χρόνια ή είναι όλα όσα ακούμε «λόγια του αέρα»; Η θέση μας για καθένα από τα δύο ερωτήματα μπορεί κάλλιστα να είναι τεκμηριωμένη. Για παράδειγμα, μπορούμε να κάνουμε τη δική μας αυτοψία στο Μετρό και να παρατηρήσουμε την έκταση και τον τρόπο χρήσης του από τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης. Ή μπορούμε να κάνουμε την έρευνά μας επί βρετανικού εδάφους σχετικά με το παρασκήνιο ή τα οφέλη των δύο πλευρών από μια τέτοια εξέλιξη. Δεν το κάνουμε. Αντιθέτως, η θέση μας καθορίζεται από κάτι πολύ πιο εύκολο, αλλά και πολύ πιο ρηχό. Τον κομματικό οπαδισμό μας.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της ερευνητικής πλατφόρμας ‘People of Greece’ της εταιρείας QED, το 85% των ψηφοφόρων της ΝΔ δηλώνουν ότι το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι ένα σύγχρονο έργο ή μια καθημερινή ευκολία, ενώ την ίδια ώρα το 45% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ αντιστοιχούν στο Μετρό τις φράσεις «σύντομο ανέκδοτο» ή «επικοινωνιακή φιέστα». Οι μεν αγνοούν τις πολλές τεχνικές ατέλειες του έργου και την επιτηδευμένη προβολή του από την κυβέρνηση και οι δε παρακάμπτουν τη μεγάλη χρησιμότητά του για το κυκλοφοριακό και την αναζωογόνηση του εμπορικού κέντρου της πόλης. Οι θέσεις και των δύο προσδιορίστηκαν αποκλειστικά και μόνο από τις κομματικές παρωπίδες.
Στην ίδια έρευνα, το 40% των ψηφοφόρων της ΝΔ δηλώνουν ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα θα είναι μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια εκτεθειμένα στο Μουσείο Ακροπόλεως, ενώ μεταξύ των εκλογέων που επέλεξαν τον ΣΥΡΙΖΑ το 2023 το ποσοστό δεν ξεπερνά το 23%. Σε επόμενο ερώτημα σχετικά με τη φημολογούμενη συμφωνία περί δανεισμού άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων από την Ελλάδα στο Βρετανικό Μουσείο στο πλαίσιο της συμφωνίας φιλοξενίας των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, το 46% των ψηφοφόρων της ΝΔ δηλώνουν σύμφωνοι, ενώ το ποσοστό των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που συναινούν σε κάτι τέτοιο περιορίζεται στο 30%. Οι διαφορές στα ποσοστά δεν είναι όσο μεγάλες καταγράφηκαν στην περίπτωση του Μετρό, δεδομένου ότι το θέμα των Γλυπτών δεν έχει προκαλέσει κομματική αντιπαράθεση επί της ουσίας με τον τρόπο που είχε συμβεί στην περίπτωση του Μετρό και της διαχείρισης των ευρημάτων στον Σταθμό Βενιζέλου, όμως είναι και πάλι εμφανές ότι οι θέσεις προσδιορίζονται αποκλειστικά και μόνο από τις κομματικές παρωπίδες μας.
Δεν είναι όμως πρωταρχικά υπεύθυνοι για τις παρωπίδες τους οι ψηφοφόροι. Οι κομματικές ηγεσίες είναι εκείνες που προωθούν τη χρήση τους, με τον ίδιο τρόπο που οι πρόεδροι των ποδοσφαιρικών ομάδων δημιουργούν τεχνητές εντάσεις με τους προέδρους αντίπαλων ομάδων, τους διαιτητές, την πολιτεία. Όταν εγκαινιάζονται κυλιόμενες σκάλες, στέγαστρα και μουσαμάδες στην Θεσσαλονίκη ή όταν ξαναζεσταίνονται δηλώσεις περί της ιστορικής μας κληρονομιάς κάθε χρόνο ίδιο μήνα στο Λονδίνο -και κυρίως όταν διαρρέονται στα φιλικά μέσα αποκλειστικές πληροφορίες για επιστροφή των Γλυπτών, τότε στην πραγματικότητα μοιράζονται τα κομματικά γυαλιά από το καλάθι. Ποιος να περιμένει ο πολίτης να ενημερώνεται και να αναζητά τεκμηρίωση;
Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας