Οι προτάσεις του Γιώργου Παυλάκη για την αναχαίτιση της επιδημίας
Aκούτε το special pod με τη Χριστίνα Βίδου. Ένα podcast για τον κορονοϊό που ήδη επηρεάζει τη ζωή μας. Εδώ θ᾽ ακούσετε πολλά από αυτά που φοβάστε να ρωτήσετε. Μαζί θα παρακολουθούμε τον Covid – 19, όπως ακριβώς κάνει κι αυτός. Αλήθεια εναντίον πανικού.
Γ.Παυλάκης: «Αυτό που χρειάζεται να γίνει για την καταπολέμηση του ιού, είναι να αναβληθούν οι θρησκευτικές συγκεντρώσεις μαζί με όλες τις άλλες συγκεντρώσεις πάνω από 50 άτομα, που έχουν μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας να μεταδώσουν τον ιό. Τελεία!»
Το pod. gr αρχίζει μια έκτακτη συνεργασία με τον γιατρό ερευνητή Γιώργο Παυλάκη, που εργάζεται για πολλά χρόνια πάνω σε καινούργιες ανοσοθεραπείες και εμβόλια για καρκίνο και aids. Φάρμακα και εμβόλια από το εργαστήριό του, είναι αυτή τη στιγμή σε κλινικές δοκιμές ή εφαρμόζονται ήδη.
Γ.Παυλάκης: «O χειρότερος φόβος, το χειρότερο σενάριο είναι να έχουμε στην Ελλάδα σε 4 με 6 εβδομάδες τα νούμερα της Ιταλίας που έχει μεγάλο πρόβλημα. Επαναλαμβάνω αυτό είναι φόβος, υποψία, δεν είναι σίγουρο, αλλά πρέπει να το σκεφτούμε σαν πιθανότητα.»
Χριστίνα Βίδου: Γιατρέ καλησπέρα, να συνοψίσουμε την κατάσταση, πώς διαμορφώνεται έως αυτήν την ώρα;
Γ. Παυλάκης: Η επιδημία του κορονοϊού έχει ήδη επεκταθεί σε πάνω από 113.000 άτομα σε 113 χώρες (9 Μαρτίου 2020). Ο ιός μολύνει όλες τις ηλικίες, μέσω σταγονιδίων και μέσω επαφής με μολυσμένες επιφάνειες, άρα είναι εύκολο να περάσει από άτομο σε άτομο, όπως η γρίπη. Δηλαδή ο ιός πρακτικά μεταδίδεται από τον αέρα ή από τα χέρια μας σε μάτια- μύτη- στόμα.
Επειδή είναι νέος ιός που μεταδόθηκε στους ανθρώπους από ζώα, κανείς δεν έχει μάλλον επίκτητη ανοσία, έτσι ο ιός μπορεί να μολύνει ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων και πολύ γρήγορα, αν δεν λάβουμε μέτρα προστασίας.
Χριστίνα Βίδου: Αυτό που προκύπτει όπως καταλαβαίνετε είναι αν υπάρχει εμβόλιο ή σε τι φάση μάλλον βρισκόμαστε για την παρασκευή εμβολίου.
Γ. Παυλάκης: Αυτή τη στιγμή και για τους επόμενους μήνες δεν έχουμε εμβόλιο ή οροθεραπεία για τον ιό, ούτε ειδικά φάρμακα, έτσι τα μέτρα προστασίας βασίζονται στην πρόληψη μέσω μέτρων δημόσιας υγείας. Αυτά τα μέτρα δουλεύουν αποδεδειγμένα και διαχρονικά για πάρα πολλές επιδημίες, και έχουν αποδώσει καλά αποτελέσματα πρόσφατα, επίσης εναντίον του κορονοϊού στην Κίνα, όπου η επιδημία έχει περιοριστεί.
Χριστίνα Βίδου: Ποια είναι η αλήθεια για την Κίνα, διαβάζουμε ότι η επιδημία έχει περιοριστεί. Αυτό τώρα είναι πραγματικότητα ή είναι επικοινωνιακό παιχνίδι;
Γ. Παυλάκης: Η Κίνα έδειξε πρωτοπορία σ´ αυτήν την επιδημία και κινήθηκε αστραπιαία και υπεύθυνα. Έβαλαν σε καραντίνα 1,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους, περίπου. Δεν έχει ξαναγίνει αυτό στην ιστορία. Έτσι έσωσαν ίσως πάνω από ένα εκατομμύριο από βαριά ασθένεια και από θάνατο.
Χριστίνα Βίδου: Θέλω να πάμε σε ένα θέμα που δεν συζητάμε, που φοβόμαστε. Είναι η θρησκεία, είναι η θεία κοινωνία, δεδομένου και ότι στην Κορέα και την Σιγκαπούρη, η επιδημία άρχισε από τον θρησκευτικό τουρισμό κι επειδή η χώρα μας είναι μια χώρα θρησκευόμενη, τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν;
Γ. Παυλάκης: Όπως είπατε σε δύο τουλάχιστον περιοχές, στην Κορέα και στη Σιγκαπούρη, η επιδημία του κορωνοϊού άρχισε ή επεκτάθηκε μέσω του θρησκευτικού τουρισμού και των θρησκευτικών τελετών. Σε άλλες χώρες, όπως το Ιράν, έχουν πιθανότατα το ίδιο πρόβλημα. Η συγκέντρωση πιστών σε μικρό χώρο, η στενή επαφή και η χρήση κοινών σκευών είναι ευκαιρία για τον ιό να επεκταθεί αστραπιαία. Υπολογίζεται ότι ένα μολυσμένο άτομο μεταδίδει τη μόλυνση κατά μέσο όρο σε άλλα 2-3 άτομα. Αλλά, έχουμε και υπερ-μεταδοτικούς φορείς του ιού, π.χ. σε μια περίπτωση όπου υπολογίζεται ότι ένα μολυσμένο άτομο μετέδωσε τον ιό σε πολλά, μάλλον πάνω από 40 μέλη της ίδιας εκκλησίας. Είναι λοιπόν υποχρέωσή μας να εξετάσουμε αυτά τα πολύ πρόσφατα δεδομένα και να βγάλουμε γρήγορα τα πρακτικά συμπεράσματα για την Ελλάδα.
Χριστίνα Βίδου: Επειδή έρχεται το Πάσχα, ήδη έχουν ξεκινήσει οι χαιρετισμοί, καταλαβαίνετε. Τι θα προτείνατε, τι θα συμβουλεύατε;
Γ. Παυλάκης: Δεν νομίζω ότι η έκταση του προβλήματος είναι πλήρως γνωστή σήμερα, αλλά υπολογίζεται ότι ο ιός βρίσκεται σε πολλά μέρη της χώρας, σίγουρα στα μεγάλα αστικά κέντρα, όχι μόνο λόγω ταξιδιών και θρησκευτικού τουρισμού από την Ανατολή αλλά και από τη Δύση και ιδιαίτερα την Ιταλία.
Στις επόμενες εβδομάδες ο θρησκευτικός τουρισμός και οι εκκλησιασμοί θα επιτείνονται λόγω Σαρακοστής και Πάσχα, με αποτέλεσμα την πιθανότατη επιτάχυνση της επιδημίας.
Ο χειρότερος φόβος, το χειρότερο σενάριο είναι να έχουμε στην Ελλάδα, σε 4 με 6 εβδομάδες τα νούμερα της Ιταλίας, που έχει μεγάλο πρόβλημα. Επαναλαμβάνω αυτό είναι φόβος, υποψία, δεν είναι σίγουρο, αλλά πρέπει να το σκεφτούμε σαν πιθανότητα.
Η Ελλάδα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μια επικίνδυνη καμπή, όπου ο ιός έχει πρόσβαση στα τμήματα του πληθυσμού, δηλαδή τους πιο ηλικιωμένους που συμμετέχουν σε μεγαλύτερα ποσοστά σε εκκλησιασμούς.
Τυχόν μολυσμένοι συμπολίτες μας που πηγαίνουν στην εκκλησία κάθε Κυριακή μέχρι να νοσήσουν, θα αρχίσουν μια αλυσιδωτή αντίδραση που θα πολλαπλασιάσει τις μολύνσεις. Η Ελλάδα είναι στην αρχή της επιδημίας ακόμα.
Αντιμετωπίζει ένα μεγάλο πρόβλημα στην αρχή αυτής της φάσης, αλλά έχει και ένα «παράθυρο ευκαιρίας» τις επόμενες μέρες. Αν η απόφαση για αναβολή συγκεντρώσεων γενικά και εκκλησιασμών ειδικότερα παρθεί γρήγορα, πολύ περισσότερες μολύνσεις μπορούν να αποφευχθούν και ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους.
Αν περιοριστεί η επιδημία, θα δοθεί χρόνος στους επιστήμονες για την καλύτερη αντιμετώπισή της, το ανθρώπινο κόστος θα είναι λιγότερο και οι οικονομικές επιπτώσεις μικρότερες.
Η Ελλάδα μπορεί να μετριάσει ή και να καθυστερήσει την πορεία της επιδημίας με τα κατάλληλα μέτρα δημόσιας υγείας.
Αυτά είναι η αναστολή συγκεντρώσεων πάνω από 50 άτομα, ίσως, συμπεριλαμβανομένων και των θρησκευτικών συγκεντρώσεων κάθε είδους.
Χριστίνα Βίδου: Να απαγορευθούν οι εκκλησιασμοί δηλαδή; Προτείνετε κάτι τέτοιο;
Γ. Παυλάκης: Η λειτουργία ήδη μεταδίδεται και μπορεί να μεταδίδεται από τη ραδιοτηλεόραση. Κλείσιμο σχολείων ήδη αποφασίστηκε και ελπίζουν όλοι να βοηθήσει. Κλείσιμο εργασιακών χώρων είναι μια δύσκολη απόφαση και η Κυβέρνηση που έχει όλα τα στοιχεία πρέπει να σταθμίσει το σύνολο των στοιχείων και να αποφασίσει. Εγώ νομίζω ότι η οδηγία για την αναστολή των εκκλησιασμών, πρέπει να δοθεί αν η εκτίμηση είναι ότι ήδη ο ιός έχει πολλές προσβάσεις στη θρησκευτική κοινότητα και ότι αν η αναστολή εκκλησιασμών δε γίνει, θα επεκταθεί ταχύτερα σε ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού όπως οι ηλικιωμένοι.
Χριστίνα Βίδου: Ποιος θα πάρει γιατρέ αυτήν την απόφαση; Η εκκλησία ή η πολιτεία;
Γ. Παυλάκης: Κατά τη γνώμη μου, η πολιτεία είναι η τελική υπεύθυνος για την αντιμετώπιση της επιδημίας. Η εκκλησία ήδη σε συνεργασία με την πολιτεία, νομίζω, έβγαλε πρόσφατη εγκύκλιο ή και εγκυκλίους που αρχίζουν να αναγνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά είναι ασαφής και κατά τη γνώμη μου, όχι αρκετή. Θα ήταν καλύτερα να παρθούν δραστικότερα μέτρα τώρα, με καθαρότερη διατύπωση, για να αποφευχθούν τα χειρότερα στο άμεσο μέλλον. Άλλες εκκλησίες και θρησκείες όπως η Καθολική, οι Μωαμεθανοί και άλλοι, πήραν δραστικότερα μέτρα και σταμάτησαν όλες τις Λειτουργίες και τις θρησκευτικές συγκεντρώσεις όπως, παραδείγματος χάριν, και οι Παλαιστίνιοι έκλεισαν την εκκλησία της Βηθλεέμ, μετά την ανακάλυψη πολλών περιστατικών κορονοϊού. Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, Ελπιδοφόρος, έχει πολύ πιο ξεκάθαρη θέση στην πρόσφατη εγκύκλιό του για τον κορωνοϊό. Ουσιαστικά, όπως το διαβάζω εγώ, προτρέπει σε αυτό που πίστευαν πάντα οι Έλληνες, μην τα αφήνεις όλα στο Θεό, «συν Αθηνά και χείρα κίνει».
Χριστίνα Βίδου: Θεωρείτε ότι θα πρέπει να υπάρξουν οδηγίες, μιας και πλησιάζουν οι Άγιες μέρες του Πάσχα, για τις επισκέψεις στο Άγιο Όρος, την Κωνσταντινούπολη αλλά και σε άλλα μέρη που προσελκύουν τουρίστες;
Γ. Παυλάκης: Αν η εκκλησία δεν τολμήσει να κάνει τα προφανή, η στάση της πολιτείας πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Δηλαδή, η οδηγία να περιοριστούν γενικά οι συγκεντρώσεις που περιλαμβάνουν και τους εκκλησιασμούς και επίσης, τη Μετάληψη.
Χριστίνα Βίδου: Αν υπάρξουν περιορισμοί στη Μετάληψη, όπως καταλαβαίνετε, θα υπάρξουν και αντιδράσεις. Δεν έχουν όλοι το ανοικτό μυαλό του Αρχιεπισκόπου Αμερικής, Ελπιδοφόρου…
Όταν οι Φαρισαίοι ρώτησαν τη γνώμη του Χριστού για τα δηνάρια με τη θεοποιημένη κεφαλή του Ρωμαίου Καίσαρα και είπε το περίφημο, «απόδοτε ουν τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ». Αναμένουμε την εκκλησία να μιμηθεί το Χριστό και να ξεχωρίσει ξεκάθαρα αρμοδιότητες. Δηλαδή προτείνω τα του Θεού τω Θεώ και τα του κορωνοϊού τω κορωνοϊώ. Ας αφήσουμε επιτέλους τους ειδικούς επιδημιολόγους και γιατρούς και στην Ελλάδα έχουμε πολλούς και ικανότατους, να πουν με παρρησία τι προτείνουν να γίνει, χωρίς να το κάνουμε θέμα για θεολογική αντιπαράθεση. Αυτό που χρειάζεται να γίνει για την καταπολέμηση του ιού είναι να αναβληθούν οι θρησκευτικές συγκεντρώσεις μαζί με όλες τις άλλες συγκεντρώσεις πάνω από 50 άτομα, που έχουν μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας να μεταδώσουν τον ιό. Τελεία. Αν σταματήσουμε μια μετάδοση του ιού σήμερα, είναι σαν να εμποδίζουμε 10 ή 100 μολύνσεις σε μερικές εβδομάδες.
Χριστίνα Βίδου: Το οικονομικό κόστος το έχετε σκεφτεί για όλες αυτές τις μικρές και μεγάλες απαγορεύσεις;
Γ. Παυλάκης: Φυσικά και αυτό πρέπει η υπεύθυνη κυβέρνηση να βρει τρόπους να το αντιμετωπίσει, αλλά πρέπει επίσης να πείσουμε την κοινή γνώμη και τις επιχειρήσεις ότι είναι καλύτερα σε ανθρώπινο κόστος, αλλά και σε οικονομικό κόστος, να περιορίσουμε την αρχική φάση της επιδημίας. Αν η Ελλάδα δεν περιορίσει την επιδημία και δούμε νούμερα σαν της Ιταλίας, τότε το οικονομικό κόστος θα είναι τεράστιο. Αν αποφύγουμε τα νούμερα της Ιταλίας, υπάρχει ελπίδα ότι ο τουρισμός και οι άλλες οικονομικές δραστηριότητες θα ανακάμψουν γρηγορότερα. Είναι ευκολότερο, επίσης, για τα ελληνικά νοσοκομεία να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό περιστατικό την ημέρα, αντί για 10 σοβαρά περιστατικά.
Χριστίνα Βίδου: Άρα μας λέτε ότι δεν πρέπει να διστάσουμε να πάρουμε τις κρίσιμες αποφάσεις σήμερα…
Γ. Παυλάκης: Ναι, τώρα είναι ευκολότερο γιατί είμαστε στην αρχή. Σε λίγο θα είναι ίσως πολύ δυσκολότερο και πολύ πιο επώδυνο.
Το pod.gr θα συνεχίσει να ενημερώνει ψύχραιμα με special pod. Γιατί η αλήθεια πρέπει να κερδίσει τη μάχη με την άγνοια και τον πανικό.