Sex education αλά ελληνικά
Ο Γιώργος Αραβώσης και η Ελεάνα Παπαδοκωστάκη μιλούν επιτέλους για το σεξ ανοιχτά, ακομπλεξάριστα και με στοιχεία, σε ένα podcast αφιερωμένο σε κάτι που χρειαζόμασταν ως κοινωνία εδώ και χρόνια: τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.
Πληροφορίες έχουν, καθοδήγηση όχι. Με τους γονείς τους δεν θέλουν να το συζητήσουν και το σχολείο δεν θέλει να το συζητήσει μαζί τους. Νομίζουμε ότι είναι πιο απελευθερωμένοι επειδή ξέρουν περισσότερα, ξεκινούν νωρίτερα, έχουν πρόσβαση στην πληροφορία. Εκείνοι δηλώνουν συχνά χαμένοι, αγχωμένοι, σε άγνοια, μιλούν γι’ αυτά με τους φίλους τους, αλλά δεν παίρνουν αυτό που θέλουν. Όλα αυτά οι έφηβοι του σήμερα. «Δεν είναι ταμπού να μιλάς για το σεξ, είναι ταμπού να μιλάς σοβαρά γι’ αυτό». Ο Γιώργος λέει την πρώτη από τις πολλές ατάκες που θα με εκπλήξουν θετικά για τη σαφήνεια, την ευστοχία, την αντίληψη των δύο παιδιών που έχω απέναντί μου. Εκείνος δεκαεννέα ετών, εκείνη είκοσι. Και οι δύο φοιτητές, και οι δύο Αθηναίοι, δύο παιδιά φρέσκα, λαμπερά, έξυπνα, ευγενικά, αλλά κουλ, που βρέθηκαν να κάνουν κάτι που ένιωθαν ότι χρειάζεται να γίνει, αλλά δεν περίμεναν ότι θα έπεφτε σε αυτούς ο κλήρος. «Πιστεύω πραγματικά ότι χρειάζεται να μιλήσουμε για το σεξ πιο ανοιχτά, αλλά δεν πίστευα ότι θα ήμουν εγώ αυτός που θα το έκανε. Αφού υπήρξε όμως η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και το pod.gr, είπα ΟΚ, γιατί είναι οργανισμοί που, αντί να τους κράξει όλη η κοινωνία και να ακυρωθεί αυτό που κάνουν, θα σπρώξουν την κοινωνία μπροστά».
Βρισκόμαστε στη Στέγη, αφού έχουμε θερμομετρηθεί και φορέσει τις μάσκες μας. «Παλιά φαντάζομαι έβλεπες γυμνό ή πορνό με το σταγονόμετρο, σήμερα από τα δώδεκα μπορείς να βλέπεις κάθε μέρα τσόντα. Τα πράγματα έχουν αλλάξει στην πράξη, αλλά δεν ξέρω αν έχουν αλλάξει στην ουσία», λέει ο Γιώργος. Και αυτό αυξάνει ή μειώνει τελικά το ενδιαφέρον για το σεξ; «Νομίζω ότι το απομυθοποιεί», συνεχίζει η Ελεάνα. «Αν βλέπεις κάθε μέρα μια τσόντα, δεν ξέρω πώς θα νιώσεις live με έναν αληθινό άνθρωπο, σε αληθινές συνθήκες. Καταλήγεις να έχεις λάθος αντίληψη για το τι είναι πραγματικά το σεξ. Και αυτό δεν έρχεται μόνο από τις τσόντες, αλλά και από τις ρομαντικές ταινίες που βλέπουν συννεφάκια. Εγώ λόγω αυτού νόμιζα ότι η πρώτη φορά θα είναι τέλεια, άνετη, θα πάνε όλα ιδανικά».
«Είναι σαν να βλέπεις τον Ρατατούη για να μάθεις να μαγειρεύεις, αντί να δεις Πετρετζίκη», λέει ο Γιώργος και γελάει. «Απλώς δεν υπάρχει ο αντίστοιχος Πετρετζίκης. Tσόντες και ρομαντικές κομεντί είναι τα δύο άκρα, τίποτε από τα δύο δεν είναι ρεαλιστικό. Και υπάρχουν και οι φίλοι που νομίζεις ότι είναι κάπου στη μέση, αλλά τις περισσότερες φορές κλίνουν προς τη μία ή την άλλη πλευρά. Η δική μας φωνή προσπαθεί να δείξει τον τρίτο δρόμο».
Πώς; Με 12 επεισόδια που παίζονται ήδη κάθε Δευτέρα και μέχρι τον Δεκέμβριο, με θέματα όπως η πρώτη φορά, η πορνογραφία, το coming out, το body shaming κ.λπ. «Το κακό με τους πομπούς που είναι υπεύθυνοι να μιλήσουν γι’ αυτά τα πράγματα είναι ότι είναι πάρα πολύ cringe», λέει ο Γιώργος, χρησιμοποιώντας μια έκφραση για την ηλικία του πολύ συνηθισμένη, αλλά και απολύτως εύστοχη στην προκειμένη περίπτωση. Το ελληνοποιημένο πλέον «κριντζάρω» σημαίνει «νιώθω τόσο άβολα από κάτι που κάνει ο άλλος, που ανατριχιάζω», αυτό που κάποιοι στα ελληνικά λένε «ετεροντροπή». «Αυτό το φοβόμουν και για το podcast. Ήθελα να κάνω κάτι που θα ’θελα να το ακούω κι εγώ. Που δεν θα με έκανε να νιώθω άβολα. Θέλω να λέω πράγματα που οι φίλοι μας δεν θα μας κορόιδευαν μετά γι’ αυτά. Από νέους για νέους. Και νομίζω ότι το καταφέραμε, γιατί ακόμα και οι πιο κάφροι φίλοι μου που περίμενα πως θα με τρολάρουν, τελικά μου είπαν ότι το βρήκαν κουλ, πως ήταν σαν να συζητάμε μαζί».
Άλλωστε το κάνουν. Σε πολλά επεισόδια, φίλοι, γνωστοί, συνομήλικοι των παιδιών παίρνουν τον λόγο, κάνοντας συζητήσεις με τους δύο παρουσιαστές – άκρως ρεαλιστικές. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται επιστημονικά στοιχεία, σχετικές έρευνες και γνώμες επιστημόνων. Τελικά, τι ήταν αυτό που θέλατε εσείς ως έφηβοι να σας έχουν πει για όλα αυτά.
Τα πράγματα που δεν μας είπε κανείς
«Αυτό που μου αρέσει σε αυτό το θέμα είναι το ότι δεν αφορά αποκλειστικά το σεξ αυτό καθαυτό, αλλά έχει και το θέμα της εφηβείας, που για μένα δεν ήταν πολύ ευχάριστη», λέει η Ελεάνα. «Θα ήθελα κάποιος να μου έχει πει ότι στην εφηβεία αλλάζει το σώμα, ότι θα παίρνεις κιλά, ότι δεν είμαι η μόνη που της συμβαίνουν αυτά – θα με καθησύχαζε. Θα ήθελα να με έχουν προειδοποιήσει ότι δεν θα πάνε όλα φυσικά και εύκολα την πρώτη φορά και βέβαια να με έχει ενημερώσει για ζητήματα προφύλαξης». Θα θέλατε αυτή την κουβέντα να σας την έχουν κάνει οι γονείς σας; «Τι να σου πω», λέει ο Γιώργος. «Εγώ όταν ήμουν δεκαέξι, μου έλεγε η μαμά μου πάρε ομπρέλα γιατί βρέχει έξω, και έλεγα θα δω μόνος μου αν βρέχει, εντάξει, μαμά; Θέλω να πω ότι, ακόμα και σεξολόγος να είναι ο γονιός σου, συνήθως δεν θες να το ακούσεις από αυτόν».
Πάντως κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ εντελώς. Τα κορίτσια, λένε τα παιδιά, νιώθουν ακόμα ότι δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που θέλουν, δεν διεκδικούν τη δική τους καλοπέραση στο σεξ, νιώθουν υποχρεωμένες να προσποιηθούν. Από την άλλη, για τα αγόρια περνάει η ιδέα ότι είναι απλώς μηχανάκια που κάνουν ένα πράγμα μόνο, πρέπει να δουλεύουν, και ακόμη και το ότι θεωρούμε πως πάντα ξέρουν τι κάνουν είναι ένα τεράστιο βάρος πάνω τους. «Αλλάζει σιγά σιγά, νομίζω», λέει ο Γιώργος. «Τα αγόρια δεν πρέπει να λαμβάνουν σαν απειλή ότι τα κορίτσια αρχίζουν να νιώθουν καλύτερα με το σώμα και τη σεξουαλικότητά τους. Όταν περνάει ο άλλος καλύτερα, περνάς κι εσύ. Και η αντίληψη ότι ο άντρας περνάει καλά μόνο με τον έναν και μοναδικό δήθεν αρρενωπό τρόπο κάνει πολλά αγόρια να θεωρούν πως, αν δεν περνάω έτσι καλά, μάλλον δεν είμαι αρκετά άντρας».
Οι φίλοι και οι γνωστοί, λοιπόν, ενέκριναν το podcast, οι γονείς σας το άκουσαν; «Εμένα το άκουσε ο μπαμπάς μου», λέει η Ελεάνα γελώντας ντροπαλά. «Ένιωθα λίγο άβολα, αλλά του άρεσε και χάρηκα πολύ». «Εμένα το άκουσε η μαμά μου», συνεχίζει ο Γιώργος. «Της άρεσε και κάποιες μέρες μετά μου είπε: “Μήπως να πείτε και γι’ αυτό;” αλλά εκεί τράβηξα τη γραμμή. Μαμά, ΟΚ, το άκουσες, σου άρεσε, φτάνει!» ■
Ιnfo: Νέο επεισόδιο κάθε Δευτέρα στο pod.gr