Ο Παναγιώτης Ψαθάς στο podcast της Ιωάννας στο pod.gr

(Σήμα) Ιωάννα Παλιοσπύρου

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Σήμερα μαζί μου έχω στο στούντιο τον κ. Παναγιώτη Ψαθά, είναι Μαιευτήρας – Γυναικολόγος και θα μιλήσουμε σήμερα για ένα θέμα, για την εξωσωματική και για την κατάψυξη ωαρίων, που συνεχώς ακούμε το τελευταίο διάστημα, κι εγώ συζητάω συνέχεια με τις φίλες μου λέμε τι είναι αυτό, πώς μπορούμε να το κάνουμε, αν πρέπει να το κάνουμε, όλα αυτά λοιπόν θα τα συζητήσουμε σήμερα με τη βοήθεια του γιατρού.

Καλώς ήρθες γιατρέ μου.

Π. ΨΑΘΑΣ: Γεια σου Ιωάννα, καλώς σε βρήκα. Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση σήμερα. Πρώτα απ’ όλα να σου ευχηθώ καλή επιτυχία σε αυτή την προσπάθειά σου, να σου δώσω συγχαρητήρια και να ευχηθώ ό,τι καλύτερο. Επίσης να πω ότι είναι πολύ μεγάλη η χαρά μου που βρίσκομαι εδώ, μου αρέσει πάρα πολύ, δεν το έχω ξανακάνει και το βρίσκω πάρα πολύ ενδιαφέρον, μ’ αρέσει.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Χαίρομαι πολύ που νιώθεις έτσι όμορφα και άνετα. Να ξεκινήσουμε λίγο, να μου εξηγήσεις τι σημαίνει καταψύχω τα ωάριά μου, πώς έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια αυτή η ανάγκη περισσότερο, που δεν υπήρχε παλιότερα. Θέλω λίγο να καταλάβω τα βήματα της επιστήμης, πώς έχει ξεκινήσει και σε τι σημείο βρισκόμαστε σήμερα.

Π. ΨΑΘΑΣ: Κατ’ αρχάς να πούμε ότι, πολύ σωστά λες ότι έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια ως υπηρεσία που μπορεί να προσφερθεί σε γυναίκες, από νέα ηλικία μέχρι και την ηλικία των 40 και 42 χρόνων. Γιατί είναι καινούργια υπηρεσία: Διότι η κρυοσυντήρηση γενετικού υλικού, δηλαδή ωαρίων, σπερματοζωαρίων και εμβρύων, είναι μια τεχνική που γινόταν όσον αφορά τα έμβρυα, εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

Γινόταν λοιπόν με μια σταδιακή κατάψυξη, η οποία δυστυχώς δεν επέτρεπε να κρυοσυντηρηθούν ωάρια. Γιατί; Γιατί τα ωάρια όταν και εφ’ όσον χρειάζονταν να μπουν στη διαδικασία απόψυξης, δεν είχαν την ίδια ποιότητα όπως ήταν όταν κρυοσυντηρούνταν. Τα τελευταία χρόνια, ο τρόπος κρυοσυντήρησης γενετικού υλικού άλλαξε. Λέγεται υαλοποίηση, στ’ Αγγλικά vitrification και είναι ένας τρόπος όπου ενώ κρυοσυντηρούσαμε βαθμιαία τα έμβρυα και τα ωάρια από τους 37 βαθμούς του περιβάλλοντος στους μείον 170 σε μία με μιάμιση ώρα, τώρα αυτό γίνεται σε 45 δευτερόλεπτα.

Έτσι λοιπόν, τα ωάρια κρυοσυντηρούνται και αποψύχονται, χωρίς να προκύπτει καμία διαταραχή στην ποιότητά τους. Από τη στιγμή λοιπόν που αυτό μπορεί να γίνει, καταλαβαίνεις ότι είναι μια καινούργια υπηρεσία, ένας καινούργιος κλάδος, είναι μια υπηρεσία που κατά την άποψή μου, είναι εξαιρετικά και είναι πάρα πολύ σημαντική για όλες τις γυναίκες.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Εν τω μεταξύ σ’ ευχαριστώ που το ανέφερες γιατί εγώ, είδες, δεν το έχουμε στο μυαλό μας, ότι αυτό μπορούν να το κάνουν και οι άντρες για τα σπερματοζωάριά τους.

Π. ΨΑΘΑΣ: Ναι, σαφώς οι άντρες κρυοσυντηρούν τα σπερματοζωάριά τους εδώ και πάρα πολλά χρόνια γιατί εκεί δεν επηρεάζεται. Τώρα βέβαια κρυοσυντηρούνται και τα σπερματοζωάρια σχεδόν με τον ίδιο τρόπο.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Θα σου κάνω την ερώτηση που σου έκανα όταν ήρθα εγώ στο ιατρείο σου, γιατί εγώ την έχω κάνει την κρυοσυντήρηση. Είναι ο φόβος νομίζω, μάλλον ο ενδοιασμός των περισσότερων γυναικών: Τι είναι αυτή η ουσία που θα χρησιμοποιήσουμε και θα βάλουμε στο σώμα μας για να προκαλέσουμε τον πολλαπλασιασμό ας πούμε των ωαρίων για να τα καταψύξουμε και πόσον είναι ακίνδυνη για τον οργανισμό.

Π. ΨΑΘΑΣ: Ως συνήθως, πας ακριβώς στην καρδιά ενός θέματος, ενός προβλήματος κτλ. θα πω κατ’ αρχάς, επειδή όπως είπαμε, η τεχνική της κρυοσυντήρησης έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, γι’ αυτό και βρίσκεται πλέον στη φαρέτρα των γυναικολόγων και ως υπηρεσία για τις γυναίκες η κρυοσυντήρηση ωαρίων, όπως οτιδήποτε «καινούργιο» δημιουργεί ενδοιασμούς, δημιουργεί προβληματισμούς και επιφυλακτικότητα, τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε τη διέγερση των ωοθηκών, δηλαδή την ανάπτυξη των υπαρχόντων ωοθυλακίων στις ωοθήκες, είναι φάρμακα που grosso modo χρησιμοποιούνται από το 1979. Λέγονται γοναδοτροπίνες και ουσιαστικά είναι μια ορμόνη την οποία παράγει ο εγκέφαλος της γυναίκας καθ’ όλη τη διάρκεια της αναπαραγωγικής της ηλικίας.

Απλά κατά τη διάρκεια διέγερσης των ωοθηκών τη δίνουμε κι εμείς εξωγενώς σε λίγο μεγαλύτερες ποσότητες. Δεν υπάρχει μέχρι τώρα καμία μελέτη που να συσχετίζει τη λήψη αυτών των φαρμάκων με καρκινογένεση. Αντιθέτως, έχουν δημοσιευθεί πολλές μελέτες από πολύ μεγάλα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, αλλά και ανασκοπήσεις μελετών από Έλληνες Καθηγητές, που αποδεικνύουν ότι αυτά τα φάρμακα δεν προκαλούν καρκίνο.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Άρα μας λες ότι είναι ακίνδυνη και αυτό έχει αποδειχθεί με έρευνες επιστημονικά, έτσι;

Π. ΨΑΘΑΣ: Σωστά.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Θέλεις λίγο να μας πεις τη διαδικασία;

Π. ΨΑΘΑΣ: Τη διαδικασία που θ’ ακολουθήσει μια γυναίκα που επιθυμεί να κρυοσυντηρήσει τα ωάριά της.

Κατ’ αρχάς να ξεκινήσουμε, επειδή μου αρέσει, και γιατί έχω δυο κόρες, εγώ προσωπικά και μιλάω για τον εαυτό μου, θεωρώ αυτό το πράγμα ως το καλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει μια κοπέλα στον εαυτό της. Παλιότερα, η κρυοσυντήρηση ωαρίων γινόταν από ανάγκη. Δηλαδή μια ανάγκη η οποία δυστυχώς είχε μπροστά της ν’ αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, πριν μπει στη διαδικασία αντιμετώπισης του προβλήματος, κρυοσυντηρούσε τα ωάριά της.

Αυτό το πράγμα πλέον, με την προσπάθεια των γιατρών αλλά και με όσο περισσότερη ενημέρωση των γυναικών, έχει αλλάξει. Μάλιστα εμείς, η δική μας ομάδα που έχει ιδρύσει και εργάζεται στη Μονάδα Εξωσωματικής Institute of Life, στο ΙΑΣΩ ήμαστε οι πρώτοι που το 2015 είπαμε, γιατί το πιστεύαμε και εξακολουθούμε να το πιστεύουμε, ότι η κρυοσυντήρηση δεν είναι ανάγκη, είναι επιλογή.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Σωστά, αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Π. ΨΑΘΑΣ: Άρα λοιπόν, όταν μια γυναίκα επιλέξει να κάνει αυτό το δώρο στον εαυτό της, θα πρέπει να μπει σε μια διαδικασία που κρατάει περίπου 15 μέρες. Ξεκινά τη δεύτερη μέρα της περιόδου, χρησιμοποιεί κάποια φάρμακα, αυτά που αναφέραμε πριν ότι είναι ακίνδυνα, για να μεγαλώσουν τα ωοθυλάκια, τα «αυγά» ας πούμε πιο απλά, στις ωοθήκες.

Παρακολουθούμε πώς μεγαλώνουν κάνοντας δυο τρεις φορές υπερηχογράφημα και όταν αυτά φτάσουν στο επιθυμητό μέγεθος, δηλαδή περίπου 10 με 12 μέρες από την έναρξη της διέγερσης, τότε 32 έως 36 ώρες μετά, γίνεται η ωοληψία. Δηλαδή παίρνουμε αυτά τ’ αυτά. Η ωοληψία γίνεται από τον κόλπο, κρατάει 5 με 10 λεπτά, γίνεται με μέθη, όχι νάρκωση, με μέθη, τελειώνει η διαδικασία, η γυναίκα ξεζαλίζεται για μισή ώρα με 45 λεπτά στην ανάνηψη της Μονάδος Εξωσωματικής και επιστρέφει στην εργασία της ή στο σπίτι της, επιστρέφει πάντως στην καθημερινότητά της.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Αμέσως;

Π. ΨΑΘΑΣ: Αμέσως. Και είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας που είπαμε για το μεγάλωμα των ωοθυλακίων, δεν αλλάζει τίποτα στην καθημερινότητα της γυναίκας.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Πολύ σημαντικό κι αυτό. Άρα μετά τη διαδικασία, τα ωάρια φυλάσσονται σε δοχεία, ας πούμε σ’ έναν εδικό χώρο, για πόσα χρόνια; Τι γίνεται στη διάρκεια αυτών των ετών και ποια είναι η διαδικασία όταν θα χρειαστεί εγώ να τα χρησιμοποιήσω;

Π. ΨΑΘΑΣ: Ιωάννα είσαι καταρράκτης, 150 θέματα με τη μία.. Κατ’ αρχάς, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία τότε αυτά τα ωάρια είπαμε ότι κρυοσυντηρούνται με τη μέθοδο της υαλοποίησης. Γι’ αυτό και βγαίνουν αλώβητα μετά την απόψυξη και γι’ αυτό γίνεται τώρα πια όλο και πιο διαδεδομένη, η κρυοσυντήρηση ωαρίων.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Να το διευκρινίσουμε: Αν εγώ κάνω την κρυοσυντήρηση π.χ. στα 30 μου και τα χρησιμοποιήσω στα 40 μου, η «ηλικία» των ωαρίων θα είναι 30 ετών.

Π. ΨΑΘΑΣ: Πολύ σωστά. Παγώνουμε το χρόνο. Αυτό είναι το δώρο, αυτό είναι η μεγάλη υπηρεσία που προσφέρει η κρυοσυντήρηση ωαρίων. Όπως πολύ σωστά είπες, κρυοσυντηρείς τα ωάρια στα 30 σου και τα χρησιμοποιείς στα 52. Τα ωάρια είναι μιας γυναίκας 30 ετών, που σημαίνει ότι είναι συνήθως, τα περισσότερα εξ αυτών υγιή, που σημαίνει χρησιμοποιώντας αυτά τα ωάρια να μείνει έγκυος η γυναίκα είναι πάρα πολύ μεγάλη. Ενώ στην ηλικία των 62, καταλαβαίνεις ότι δεν είναι.

Συνεπώς η γυναίκα απεγκλωβίζεται, απελευθερώνεται. Δεν είναι μόνο η κοινωνική επιταγή, αλλά και το μητρικό ένστικτο της ιδίας, «να κάνω ένα παιδί». που πολλές φορές οι γυναίκες στο βωμό αυτού του πράγματος, και ενώ ήθελαν ν κάνουν άλλα πράγματα που αφορούν τη μόρφωσή τους, την καριέρα τους ή οτιδήποτε άλλο, έκαναν εκπτώσεις.

Τώρα πια έχουν τη δυνατότητα τα τελευταία χρόνια, να μην κάνουν εκπτώσεις. Να ολοκληρώσουν αυτό που θέλουν να κάνουν, είτε είναι επαγγελματική είτε μορφωτική αποκατάσταση και εκ των υστέρων να επιλέξουν οι ίδιες το χρόνο που θέλουν να κάνουν οικογένεια. Αυτά λοιπόν τα ωάρια φυλάσσονται για όσα χρόνια θέλει η γυναίκα, αναλλοίωτα σε ειδικούς κάδους φύλαξης γενετικού υλικού, που κάθε Μονάδα Εξωσωματικής διαθέτει στις εγκαταστάσεις της.

Η παρακολούθηση των συνθηκών κρυοσυντήρησης, είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα. Καλό είναι, εφ’ όσον θέλεις να το αναφέρουμε, να το ακούσουν και οι άνθρωποι που ακούνε το podcast το δικό σου που είμαι σίγουρος ότι θα είναι πάρα πολλοί, γιατί αυτό είναι κάτι που δημιουργεί μια επιπλέον ανασφάλεια στα κορίτσια που επιλέγουν αυτή τη διαδικασία.

Σχετικά πρόσφατα, στην Αμερική υπήρξαν κάποια προβλήματα με την κρυοσυντήρηση όπου κάποια έμβρυα και ωάρια «χάλασαν», έτσι απλά να το πούμε, διότι χάλασαν οι συνθήκες κρυοσυντήρησης χωρίς να το αντιληφθούν. Έτσι λοιπόν, αναπτύχθηκαν από τους Αμερικάνους καινούργιες δικλείδες ασφαλείας που είναι σίγουρο περισσότερο από 100% ότι δεν υπάρχει περίπτωση να χαλάσει καθόλου η διαδικασία της κρυοσυντήρησης πρώτον, αλλά και η διαδικασία φύλαξης του κρυοσυντηρημένου γενετικού υλικού, στην προκειμένη περίπτωση για τα ωάρια μιλάμε.

Υπάρχουν λοιπόν συστήματα που ελέγχουν 24 ώρες το 24ωρο την κατάσταση φύλαξης, την κατάσταση των δοχείων, το χώρο μέσα στον οποίο βρίσκονται οι εξειδικευμένοι κάδοι και βέβαια, η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσει αυτούς τους κάδους, πλέον να έχουν από μόνοι τους αυτοί οι κάδοι δικά τους συστήματα, δικά τους συστήματα ελέγχου των συνθηκών φύλαξης, παράλληλα με τα εξωτερικά συστήματα.

Εμείς, γενικά οι Μονάδες Εξωσωματικής στη χώρα μας, είναι πολύ εξελιγμένες και πάρα πολύ καλά τεχνολογικά εξοπλισμένες, εμείς για να μιλήσουμε για τη δική μας Μονάδα έχουμε ήδη αγοράσει και εγκαταστήσει το καινούργιο αυτό σύστημα που παρήγαγαν οι Αμερικάνοι μετά το «φιάσκο» σε μια δυο μονάδες από τις χιλιάδες μονάδες που έχουν οι Αμερικάνοι, έτσι λοιπόν προσφέρουμε το υψηλότερο και το σίγουρο τρόπο φύλαξης του γενετικού υλικού, χωρίς να υπάρχουν προβλήματα ούτε στο παρόν αλλά ούτε και στο μέλλον.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Εσύ, επειδή είσαι γυναικολόγος και έρχεσαι σ’ επαφή με πάρα πολλές γυναίκες και ακούς τα άγχη τους, τις αμφιβολίες τους, συνήθως τι είναι αυτό που θα κρατήσει πίσω μια γυναίκα μετά την ενημέρωση, που θα έρθει και θα ζητήσει και θα της δώσεις; Τι είναι αυτό που την κρατάει και δεν κάνει το βήμα να προχωρήσει; Δηλαδή οι ενδοιασμοί της ποιοι είναι συνήθως;

Π. ΨΑΘΑΣ: Κατ’ αρχάς αναφερθήκαμε και πριν στο γεγονός ότι είναι μια καινούργια υπηρεσία. Είναι κάτι καινούργιο, και όπως ξέρεις πάρα πολύ καλά, οτιδήποτε καινούργιο ή διαφορετικό, το πρώτο πράγμα που εμπνέει, είναι επιφυλακτικότητα. Η ενημέρωση που έχουν τα κορίτσια, θεωρώ ότι ακόμα δεν έχει φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο.

Άρα λοιπόν είναι κατά κάποιον τρόπο ελλιπής. Και ξέρεις πολύ καλά ότι η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας. Όταν κάτι δεν το ξέρεις καλά, είναι δεδομένο, το ίδιο ισχύει και για μένα δηλαδή, ότι όταν κάτι δεν το ξέρεις καλά, τότε το πρώτο πράγμα που σου δημιουργεί είναι η ανασφάλεια. Αυτή η ανασφάλεια οδηγεί τα κορίτσια καλώς, στο να θέλουν να ενημερωθούν.

Όταν ενημερωθούν σωστά και όταν πραγματικά καταλάβουν τη σημασία αυτού του πράγματος, δηλαδή τη σημασία του να παγώσεις το χρόνο, τη σημασία του να κάνεις αυτό που θέλεις και όχι αυτό που μπορεί να σου επιβληθεί έστω και υποσυνείδητα, όλες οι γυναίκες επιλέγουν να το κάνουν. Από την προσωπική μου εμπειρία και όλες αυτές τις κοπέλες που έχω ενημερώσει στη μονάδα αλλά και στο ιατρείο, βλέπω ότι ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό των κοριτσιών που απευθύνονται ρωτώντας για την κρυοσυντήρηση ωαρίων, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, μπορεί να είναι και πάνω από 75%, αποφασίζουν και προχωρούν.

Υπάρχουν βέβαια κάποια ας πούμε «διαδικαστικά», δεν είναι διαδικαστικά, είναι ουσιαστικά θέματα, όπως για παράδειγμα το κόστος.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Καλά, προφανώς δε μπορείς τώρα να μας απαντήσεις γιατί διαφοροποιείται από κλινική σε κλινική και από γιατρό σε γιατρό, όμως θα ήθελα να μας δώσει ένα μέτρο σύγκρισης. Δηλαδή είναι σα ας πούμε τι: Να πάω τρεις φορές στα μπουζούκια; Είναι να πάω 4 μέρες διακοπές στην Αίγινα; Δηλαδή θέλω να δώσουμε τη σημαντικότητα και τη βαρύτητα σε σχέση με κάτι άλλο που μπορούμε να επιλέξουμε και να ξοδέψουμε χρήματα.

Π. ΨΑΘΑΣ: Είναι περίπου σα να πας δυο μέρες διακοπές στη Μύκονο.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Ε, τώρα μου έβαλες το πιο ακριβό νησί.

Π. ΨΑΘΑΣ: Θα σου πω, δυο μέρες διακοπές στη Μύκονο, ας πούμε 6 μέρες στην Αίγινα το κόστος της διαδικασίας. Σ’ αυτό το κόστος πρέπει να προσθέσουμε, κι εδώ είναι ένα σημαντικό θέμα που γνωρίζω ότι η πολιτεία ήδη έχει σκύψει πάνω σ’ αυτό και νομίζω ότι θα έχουμε θετικές εξελίξεις, είναι το κόστος των φαρμάκων.

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε, είναι ακριβά, δεν είναι φθηνά. Έχουν κι αυτά ένα επιπλέον κόστος. Περίπου σα να πας 3-4 μέρες στην Αίγινα, μη σου πω στην Αράχωβα. Άρα λοιπόν, εξ όσων γνωρίζουμε και από το ότι κι εμείς ως γιατροί ασχολούμαστε με την εξωσωματική και οι μονάδες, να ξέρετε ότι τα φάρμακα της εξωσωματικής, όταν ένα ζευγάρι μπει στη διαδικασία εξωσωματικής για ν’ αποκτήσει ένα παιδί, τα φάρμακα αυτά κατόπιν συγκεκριμένης, όχι δύσκολης διαδικασίας, χορηγούνται από το κράτος δωρεάν.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Αυτό έχει να κάνει με το νόμο που άλλαξε πρόσφατα ο

Π. ΨΑΘΑΣ: Η χορήγηση των φαρμάκων δωρεάν για εξωσωματική ίσχυε και πιο πριν. Ο νόμος ο συγκεκριμένος έκανε το ότι πλέον η κρυοσυντήρηση ωαρίων δε θα γίνεται μόνο για ιατρικούς, αλλά και για κοινωνικούς σκοπούς. Επετράπη αυτό.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Αυτό είναι σημαντικό κατά τη γνώμη μου γιατί δείχνει και την κοινωνική ανάγκη που υπάρχει και ότι αναγνωρίζεται. Δηλαδή και ότι υπάρχει και ότι αναγνωρίζεται από το κράτος. Αυτό από μόνο του κάτι δείχνει, ότι πάμε προς τα εκεί.

Π. ΨΑΘΑΣ: Για να είμαστε ειλικρινείς, αυτός ο νόμος ήταν πραγματικά απαραίτητος, δεν άλλαξε μόνο αυτό, θ’ αναφερθούμε σ’ αυτό γιατί είναι και το θέμα της συζήτησής μας σήμερα, αλλά γενικά εκμοντέρνισε το νόμο όσον αφορά τις διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής γενικά. Όσον αφορά τώρα και όπως πολύ σωστά είπες, κοινωνικοποίησε το θέμα της κρυοσυντήρησης ωαρίων, δεν είναι μόνο ιατρογενές είναι και για κοινωνικούς λόγους.

Επέτρεψε λοιπόν την κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους, ένα πάρα πολύ σημαντικό βήμα και εξ όσων γνωρίζουμε, είναι στη διαδικασία, τώρα δεν ξέρω αν αυτή η διαδικασία διακόπτεται λόγω των επικείμενων εκλογών, αλλά τέλος πάντων το Υπουργείο είναι στη διαδικασία να μπορεί πλέον η κοπέλα που επιθυμεί την κρυοσυντήρηση ωαρίων της να προμηθεύεται και εκείνη τα φάρμακα δωρεάν.

Θα είναι μια τεράστια υπηρεσία, θα είναι ένα τεράστιο όφελος για τα κορίτσια. Είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό βήμα μαζί με πάρα πολλά άλλα που πρέπει να γίνουν για να μειωθεί αυτή η μάστιγα της υπογεννητικότητας στη χώρα μας. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα και πιστεύω ότι θα βοηθήσει πολλά περισσότερα κορίτσια να προχωρήσουν σε αυτή τη διαδικασία.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Επειδή αναφέρουμε συνέχεια «κορίτσια» και «γυναίκες», εσύ ως γιατρός από τι ηλικία και μετά θα πρότεινες ν’ αρχίσει μια κοπέλα να το σκέφτεται αυτό;

Π. ΨΑΘΑΣ: Κατ’ αρχάς δεν υπάρχουν ιατρικά όρια, ούτε προς τα πάνω ούτε προς τα κάτω. Αυτό που ισχύει, είναι ότι από κάποια ηλικία και πάνω η ποιότητα των ωαρίων αρχίζει να χαλάει και θα είναι πιο δύσκολο όταν χρησιμοποιηθούν η γυναίκα να μείνει έγκυος. Άρα λοιπόν μια κοπέλα μπορεί να κρυοσυντηρήσει τα ωάριά της όποτε θέλει, αλλά λέμε ότι ένα κορίτσι 22 ή 23 χρόνων δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να κρυοσυντηρήσει τα ωάρια.

Εγώ θα πρότεινα και μιλώντας τώρα όχι ως γιατρός, αλλά ως πατέρας δυο κοριτσιών, θα πρότεινα μετά την ηλικία των 28 και εφ’ όσον δεν υπάρχει στο πρόγραμμα η δημιουργία οικογένειας, αλλά υπάρχει στο πρόγραμμα η εξέλιξη, η καριέρα, ή οτιδήποτε άλλο, θα πρότεινα στα κορίτσια ν’ αρχίσουν να ενημερώνονται και να το σκέφτονται.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Νομίζω κι εγώ γύρω στα 31 πρέπει να ήμουν όταν άρχισαν πρωτορωτάω και να το ψάχνω και λίγα χρόνια μετά το έκανα.

Π. ΨΑΘΑΣ: Εσύ λογικά πρέπει να ήσουν από τις πρώτες που άρχισες ν’ ανησυχείς, όπως συνήθως ανησυχεί από τις πρώτες και ασχολείσαι. Καλό είναι αυτό όμως, πολύ καλά.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Είμαι της άποψης ότι μου αρέσει να ενημερώνομαι, να εξετάζω τις επιλογές μου και μετά ο καθένας, μετά είναι πολύ προσωπικό για τον καθένα να τα βάλει σε μια ζυγαριά και να δει τι έχει να κερδίσει, τι έχει να χάσει και ν’ αποφασίζει τι θέλει να κάνει.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν άνθρωποι που έχουν κάνει όλη αυτή τη διαδικασία και έχουν έρθει κι έχουν πει «εμείς θέλουμε να ενεργοποιήσουμε τα κατεψυγμένα μας ωάρια ή σπερματοζωάρια» και να έχουν προχωρήσει τη διαδικασία; Και ως έχει εξελιχθεί αυτό;

Π. ΨΑΘΑΣ: Η ερώτηση είναι πάρα πολύ καλή, μας δίνει την ευκαιρία να βοηθήσουμε ακόμα περισσότερο τα κορίτσια να πάρουν την απόφασή τους. Κατ’ αρχάς θα σας πω ότι έχουν αποψυχθεί και χρησιμοποιηθεί κρυοσυντηρημένα ωάρια πάρα πολλά, σε πάρα πολλά περιστατικά.

Και τα ποσοστά επιτυχίας, δηλαδή τα ποσοστά που τα ωάρια θα γίνουν έμβρυα μετά από τη γονιμοποίηση και οι γυναίκες θα μείνουν έγκυες, είναι το ίδιο υψηλά όπως και με την εμβρυομεταφορά κατευθείαν, δηλαδή με τη γονιμοποίηση των ωαρίων κατά τη διάρκεια εξωσωματικής και την εμβρυομεταφορά.

Επίσης θα σας πω ότι επειδή για την κρυοσυντήρηση ωαρίων, τη συνδέουμε άμεσα μόνο με τα κορίτσια τα οποία δεν έχουν σύντροφο, δεν έχουν πρόθεση, ανεξάρτητα από το αν έχουν σύντροφο ή όχι, δεν έχουν πρόθεση να τεκνοποιήσουν, άμεσα και μεταθέτουν τη μητρότητα, θα σου πω λοιπόν Ιωάννα μου ότι η κρυοσυντήρηση των ωαρίων μας έχει λύσει τα χέρια και στην καθ’ ημέρα πράξη.

Δηλαδή, θα σου πω απλό παράδειγμα: Έρχεται ένα ζευγάρι για να κάνει εξωσωματική. Την ημέρα της ωοληψίας κανονικά γίνεται και η συλλογή σπέρματος. Δηλαδή ο σύζυγος δίνει σπέρμα. Υπάρχουν πάρα πολλές φορές υπό την πίεση των συνθηκών, ο σύζυγος δε μπορεί να δώσει σπέρμα. Παλαιότερα, τις περισσότερες φορές αυτή η προσπάθεια όλη πήγαινε στράφι.

Τώρα, επιτρέπουμε στο σύζυγο να μπορέσει να μη δώσει εκείνη την ημέρα υπό το κράτος πίεσης και άγχους, κρυοσυντηρούμε τα ωάρια της γυναίκας, μας δίνει σπέρμα σε δεύτερο χρόνο κι όποτε εκείνος αισθανθεί καλύτερα, ακόμα και σε μια εβδομάδα, σε ένα μήνα, σε έξι μήνες, σε δυο μέρες, σε δυο ώρες, και αποψύχουμε τα ωάρια, τα γονιμοποιούμε, κάνουμε εμβρυομεταφορά και οι γυναίκες μένουν έγκυες. Κι έχουμε πολλά τέτοια παραδείγματα.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Σωστό κι αυτό, ξέρεις, δεν το σκεφτόμαστε ότι θα πρέπει να συγχρονιστούν οι δυο αυτοί άνθρωποι εκείνη τη στιγμή για να προκύψει…

Π. ΨΑΘΑΣ: Εκείνη την ημέρα. Την ώρα της ωοληψίας πρέπει και ο σύζυγος να δώσει σπέρμα. Φανταστείτε λοιπόν ότι ο σύζυγος «μπλοκάρει». Τι γίνεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις; Τώρα κρυοσυντηρούμε τα ωάρια. Και τέλος θα σου πω ένα περιστατικό, από τα πολλά τέτοιου είδους, που κορίτσι 28 χρόνων έρχεται στο ιατρείο μου για να κάνει έναν έλεγχο, για πρώτη φορά. Έλεγχο όταν λέμε, ένα προληπτικό τεστ ΠΑΠ και υπερηχογράφημα.

Εκείνη την ημέρα λοιπόν της ανακοίνωσα ότι «πολύ σύντομα θα μπεις στην εμμηνόπαυση». Και αυτό, βλέποντας το υπερηχογράφημα….

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Φρίκαρε.

Π. ΨΑΘΑΣ: Ναι, φρίκαρε. Όμως της εξήγησα ότι αυτό συμβαίνει, ότι γίνεται, δεν είναι συχνό αλλά…

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Σε τι ηλικία λες τώρα;

Π. ΨΑΘΑΣ: 28 χρόνων ήταν.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Πώς γίνεται τόσο νωρίς;

Π. ΨΑΘΑΣ: Υπάρχουν κι άλλες κοπέλες που μπαίνουν στα 20. Σπάνια, αλλά υπάρχουν. Για να καταλάβεις ότι η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι θείο δώρο. Λέμε λοιπόν σ’ αυτό το κορίτσι, της είπα ότι πρέπει να κρυοσυντηρήσει ωάρια. Το κορίτσι το κατάλαβε, μιλήσαμε συνεννοηθήκαμε, εξηγηθήκαμε και κρυοσυντηρούσαμε, γιατί δεν είχε ωάρια πολλά, γι’ αυτό και μπαίνει στην εμμηνόπαυση, κρυοσυντηρούσαμε ένα-ένα τα ωάρια για περίπου ενάμιση χρόνο και καταφέραμε να μαζέψουμε 5. Σήμερα είναι 36 χρόνων κι έχει δίδυμα.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Τι ωραία..

Π. ΨΑΘΑΣ: Ναι, διότι στα 32 της γνώρισε ένα εξαιρετικό παιδί, είχε μπει στην εμμηνόπαυση στα 32, γνώρισε ένα εξαιρετικό παιδί, χρησιμοποιήσαμε αυτά τα 5 ωάριά της και έκανε δίδυμα παιδάκια.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Μπράβο, πολύ όμορφη ιστορία αυτή.

Π. ΨΑΘΑΣ: Είναι πραγματικότητα, υπάρχουν κι άλλα κορίτσια, και μεγαλύτερες ηλικίες, οι οποίες είχαν προνοήσει όταν κατάλαβαν ότι υπάρχει ως υπηρεσία να κρυοσυντηρήσουν τα ωάριά τους και τώρα έχουν παιδιά, παρ’ ό,τι έχουν μπει στην εμμηνόπαυση ή είναι ξέρω ‘γω χωρίς να έχουν μπει στην εμμηνόπαυση, μεγαλούτσικες σε ηλικία, που θα δυσκολεύονταν τρομακτικά για ν’ αποκτήσουν παιδί τώρα.

Ι. ΠΑΛΙΟΣΠΥΡΟΥ: Αυτά είναι τα οφέλη και είναι πραγματικά σωτήρια θα έλεγα, έτσι το βλέπω απ’ τη δική μου πλευρά. Θα πω για ακόμη μια φορά ότι η κρυοσυντήρηση είναι επιλογή, δεν είναι ανάγκη, δε λέμε αυτό, αλλά είναι μια επιλογή που λες γιατί να μην την έχω κι εγώ αργότερα και να μην έχω αυτό το άγχος ρε παιδί μου. Και να κυνηγήσω τα όνειρά μου, να κυνηγήσω τις σπουδές μου, να κυνηγήσω αυτό που θέλω χωρίς να έχω το άγχος του αν θα με ξεχάσει ο χρόνος, κάπως έτσι.

Γιατρέ μου σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συζήτηση, χαίρομαι πάρα πολύ που κάναμε αυτή την ενημέρωση προς τα έξω, προς τα κορίτσια και τους άντρες. Είναι ένα δώρο που μπορεί να κάνει η μαμά στην κόρη, η γιαγιά στην εγγονή και εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας και ελπίζω το μήνυμα      να φτάσει εκεί που πρέπει να φτάσει. Σ’ ευχαριστώ πολύ.

Π. ΨΑΘΑΣ: Θέλω να ευχαριστήσω εγώ και θέλω να κλείσω όπως ξεκίνησα. Ιωάννα θέλω να σου ευχηθώ κάθε επιτυχία σ’ αυτό που κάνεις, είναι πάρα πολύ ωραίο, δεν το έχω ξανακάνει και μου άρεσε πάρα πολύ.

Θέλω να σου πω ότι είσαι ένα κορίτσι που είσαι πρότυπο και για πάρα πολλά κορίτσια είσαι υπόδειγμα και ίνδαλμα θάρρους, τόλμης και μεγάλης ψυχής. Εγώ θέλω να σου δώσω συγχαρητήρια για την εκπομπή, αλλά βασικά γι’ αυτό που είσαι. Σ’ ευχαριστώ πολύ.

Ήταν το podcast “Ιωάννα”, με την Ιωάννα Παλιοσπύρου. Μία παραγωγή του pod.gr. Μπορείτε να ακούτε τα podcast που σας ενδιαφέρουν στο pod.gr, spotify, apple podcast, google podcast και σε όποια άλλη εφαρμογή ακούτε podcast απ’ το κινητό σας.

Οι συγκλονιστικές ιστορίες συνεχίζονται με νέους καλεσμένους στα επόμενα επεισόδια. Μπορείτε να στέλνετε τα μηνύματά σας για την Ιωάννα στο email: ioanna@pod.gr.